Kinh Trung Bộ 99 – Kinh Subha (kinh Bát Thành)

Chánh kinh:
Cuộc đàm đạo giữa Subha và Thế Tôn
I. Vấn đề thứ nhất: Subha hỏi ý kiến của Sa-môn Gotama về quan điểm này của các Bà-la-môn: "Người tại gia thành tựu chánh đạo, thiện pháp. Người xuất gia không thành tựu chánh đạo, thiện pháp". Thế Tôn trả lời Ngài chủ trương phân tích, không chủ trương nói một chiều. Kẻ tại gia hay xuất gia hành chánh đạo, thành tựu được chánh đạo, thiện pháp. 
II. Vấn đề thứ hai: Dịch vụ tại gia lớn nên có quả báo lớn. Dịch vụ xuất gia nhỏ nên có quả báo nhỏ. Sa-môn Gotama trả lời Ngài không chủ trương một chiều: 
1. Dịch vụ lớn làm hỏng, kết quả nhỏ.
2. Dịch vụ lớn làm thành tựu, kết quả lớn.
3. Dịch vụ nhỏ làm hỏng, kết quả nhỏ.
4.Dịch vụ nhỏ làm thành tựu, kết quả lớn.
IIII. Vấn đề thứ ba: Các Bà-la-môn chủ trương có 5 pháp tác phước đắc thiện: chân thực, khổ hạnh, phạm hạnh, tụng dọc, thí xả. Sa-môn Gotama trả lời không một Bà-la-môn nào chứng trú và tuyên thuyết quả dị thục của 5 pháp này, như vậy chẳng khác một đoàn người mù không thấy gì.
IV. Subha mắng Sa-môn Gotama và đề cao Bà-la-môn Pokkharasāti. Vấn nạn của Sa-môn Gotama:
1. Bà-la-môn Pokkharasāti, với tâm tư mình, không biết tâm tư của các Bà-la-môn và Sa-môn. Tự mình không chứng được pháp thượng nhân lại cho không có ai chứng được pháp thượng nhân. Cũng giống như 1 người mù không thấy màu sắc, không thấy trăng sao lại cho rằng không có màu sắc, không có trăng sao.
2. Lời nói của Bà-la-môn Pokkharasāti không được thế tục chấp nhận, không được suy tư, không được phân tích cân nhắc, không liên hệ đến mục đích.
3. Bà-la-môn Pokkharasāti bị 5 triền cái bao phủ, bị 5 dục trưởng dưỡng chi phối, không làm sao chứng được pháp thượng nhân.
4. Có 2 loại lửa, một loại được đốt lên nhờ cỏ và củi, một loại lửa do thần thông đưa đến. Cũng vậy có 2 loại hỷ, một loại do lòng dục đưa đến, một loại do tu thiền đưa lại.
5. Trong 5 pháp tác phước đắc thiện, thí xả, tổ chức lễ tế đàn nhiều khi làm cho vị Bà-la-môn tham dự không hoan hỷ vì bị đối xử không tử tế.
V. Trong 5 phước tác phước đắc thiện này, người xuất gia hành trì nhiều hơn người tại gia.
VI. 5 pháp tác phước đắc thiện này là tư cụ của tâm, tức là để tâm tu tập tâm không hận không sân.
VII. Được hỏi có biết con đường đưa đến Phạm thiên hay không được, Thế Tôn trả lời có biết và giới thiệu pháp môn 4 phạm trú hay 4 vô lượng tâm.
Kết luận
Thanh niên Subha tán thán Phật và xin quy y 3 ngôi báu. Bà-la-môn Jāṇusoṇi nghe thanh niên Subha tán thán đức Phật, có lời khen vua Pasenadi có phước lớn vì có Thế Tôn trú ở trong nước của mình.
Audio chánh kinh: Video TK Tuệ Siêu giảng ngày 29/1/2021: